Letersi: Tregimi "Lumi"

Botuar per here te pare ne gazeten “Zeri i Rinise”, 1996.

Nga: Dritan Zaimi

Kontakt: dzaimi@gmail.com

 LUMI

Ishte prag pranvere. Kishte kohë që toka seç ndjente disa turbullira nga brenda, pak shqetësim. Dimri sapo kish kaluar dhe s’kishte qënë shumë i vështirë. Megjithatë ai seç i kishte grumbulluar diçka nga brenda që shtyhej e shtyhej për të gjetur një shteg për të dalë. Toka e dinte mirë këtë dhe po ndiente dhimbje gjithnjë e më të mëdha, gjersa një ditë, në të aguar, në rrëzë të një kodre u hap një burim i ri. Uji i pastër si kristal filloi të dalë.

Cikërrima e tij filloi dëgjohej përreth. U verbua paksa nga drita e diellit pastaj u ambientua dhe filloi të shpërndahej përqark. Era i pushpuriti fytyrën dhe ai ende pa u mësuar mirë filloi të dridhej paksa. Tashmë po zvarritej përqark pa ndonjë qëllim të caktuar. Aty-këtu, pengohej paksa nga ndonjë grumbull dheu dhe stepej pak. Fytyra e tij ishte aq e pastër sa pemët përreth të cilat e vështronin nga sipër si gjigantë mund të shihnin në të edhe fytyrën e tyre. Nganjëherë ndonjë gjethe magjepsej aq shumë sa zbriste nga dega dhe e puthte në fytyrë.

Uji që sapo kish filluar të rrjedhë s’e kuptonte mirë ç’po ndodhte, ç’ishin ata gjigante që e vështronin, gjithësesi ai mundohej të përhapej, të kalonte nga pak vështirësitë. Pemët dhe gjithçka përreth tij herë e qeshnin e herë u vinte keq tek e shihnin të pengohej mes gurëve apo tek zmbrapsej aty ku dilte, megjithatë, ato e dinin që fillimi gjithmonë ka qënë i vështirë.

Sasia e ujit që dilte nga burimi sa vinte e shtohej dhe uji e ndjente veten gjithmonë e më të fuqishëm. Mërmërima e tij po rritej. Kish filluar të largohej nga burimi dhe aty afro dhjetë metra larg iu duk sikur e gjeti rrugën dhe vazhdoi në atë drejtim. Pemët gëzoheshin tek dëgjonin gurgullimën e tij. Uji vazhdonte të zbriste tatpjetë vrullshëm, herë përplasej pas ndonjë shkëmbi e herë stepej pak para ndonjë grumbulli të madh dheu.

Burimi nxirrte gjithnjë e më shumë ujë, sasia e tij shtohej dhe rruga zgjerohej. Tashmë s’ishte thjesht ujë burimi por lumë i vërtetë, ecte përpara duke zgjatur dhe zgjeruar shtratin e tij. Gurgullima e tij ishte bërë më e zhurmshme dhe dëgjohej jo vetëm nga pemët por edhe nga kodrat përreth të cilat ai kish filluar edhe ti gërryente nga pak. Fytyra e tij kish ndryshuar, nuk ishte me krejt e pastër, shpeshherë po turbullohej.

Lumi ecte përpara por s’dinte se ku po shkonte. Dikur i kishin thënë se një ditë do të takohej me një oqean të madh e aty merrte fund edhe rruga e tij, por ai s’e besonte, i dukej se rruga e tij do të ishte e gjatë dhe se s’do të mbaronte kurrë. E ai rendte pa e ditur ç’do ti ndodhte, pa e ditur fatin e së nesërmes.

Kështu pa e kuptuar ai herë futej në lugina të thella ku thuajse i zihej fryma fare dhe vetja i dukej si një rob i kodrave dhe i shkëmbinjevë të thepisur e herë dilte në fusha të gjëra ku qetësohej pak, merrte frymë thellë, i dukej se kishte gjetur rrugën e vërtetë, por prapë përplasej me shkëmbinj, tashmë s’dorëzohej më. Hidhej prej tyre me një kërcim të bukur, krijonte ujvara e katarakte magjepsëse, aty vritej paksa nga gjunjët, por përsëri vazhdonte, përplasej me shpatet e maleve, i gërryente dhe i çante përpara duke e ndjerë veten mjaft të fuqishëm. Sasia e ujit që mbante në kurriz ishte tepër e madhe.

.  .  . Kishin kaluar muaj prej ditës së tij të parë, kishte kaluar pranvera, vera kishte qënë e thatë por lumi e kishte kaluar lehtë në sajë të burimit që e furnizonte përherë me ujë të bollshëm. Ishte afruar vjeshta, shirat filluan dhe domosdo vërshimi do të ishte më i madh. Përveç ujit që dilte prej tokës mëmë, shirat filluan ta ndihmonin jashtëzakonisht, lumi filloi të mblidhte ujë nga kodrat dhe nga malet. Vërshimin e tij s’mund ta ndaltë asgjë.

Shpeshherë ndeshej me pemë të larta të cilat i shkulte rrëmbyeshëm, nganjëherë edhe e teproi duke dalë jashtë rrugës së tij e duke përmbytur edhe fusha të tëra. Fytyra e tij ishte krejt e turbullt.

Kaloi vjeshta, kaloi dimri dhe aty nga fundi i tij një gëzim i ri i erdhi lumit, gjatë rrugës u shkëmbye me një lumë paksa më të vogël, i futi krahun dhe e mori në rrugën e tij. Tani ecnin dy lumenjë në një shtrat, një çift i mrekullueshëm.

Lumi zgjatej e zgjerohej duke u larguar gjithnjë e më shumë nga burimi. Përsëri iu desh të ndeshej me shkëmbinjë e shpate malesh, nganjëhere edhe te kapërcente humnera dhe ai gjithmonë fitimtar i kalonte aq lehtë me një hijeshi që të tërhiqte.

Kjo ishte koha e lavdisë së tij, gjatë gjithë kësaj kohe ai kishte ardhur i bëshëm e i fuqishëm. Por pranvera e dytë po kalonte dhe vera dukej e nxehtë, e etur për të pirë ujin e tij. Rrezet e diellit filluan ta përcëllonin, shirat kishin kohë që kishin pushuar e të gjitha këto kishin çuar në dobësimin e tij.

Nxehtësia po ia avullonte pak e nga pak fuqitë. Burimi po vinte duke u tharë, s’mund ta furnizonte më me ujë.

Kur ndeshej me zallë e me rërë ndalej e ngaqë s’kishte më fuqi priste të grumbullonte forca e t’i kalonte. Vera po e digjte gjithnjë e më shumë e lumi pothuaj ishte dobësuar fare. Aq shumë ishte dobësuar sa mund të shikoje edhe gurët e zallit nën ujin e tij të vakët. Shtati po i vinte gjithnjë duke u tkurrur. Me dhimbje kujtonte lavdinë e dikurshme, atëherë kur ishte i fuqishëm e si atletë i vërtetë kalonte më delikatesë vështirësitë, u pendua edhe për pemët që kishte gërryer e shkulë, për fushat e tëra që pati mbuluar me llumin e tij. Por tashmë ishte tepër vone, s’dinte ç’të bënte më, mallkoi tërë urrejteje verën e nxehtë që ia shteroi fuqitë dhe priste me padurim vjeshtën, por s’mund ta priste dot.

Dhe veç atëherë vështroi drejt qiellit dhe iu kujtua fëmijria, iu kujtua ç’i patën thënë për rrugën e tij. Përsëri vështroi në çdo skaj të qiellit por asnjë re, asnjë fije shprese. E më në fund i tmerruar pa drejt horizontit, atje ishte ai, oqeani i madh.  Në fillim pati frikë por kur mendoi se s’ishte as i pari dhe as i fundit, vendosi të ecte i qetë me fyryrë të rrudhosur. Më në fund këmbët iu lagën nga shkuma e oqeanit, lumi shtrihej sa gjerë e gjatë në shtratin të tij.

Rruga ishte mbyllur. Lumi lëngonte, gurët nën trupin e tij mbuloheshin nga një cipë uji. Burimi shteri, lumi vazhdonte të gurgullonte por fundi qe nisur, po vinte drejt tij. Boshatisej dhe po i merrej fryma nga avulli. Jo vetëm këmbët por edhe gjunjët, i gjithë trupi po zhytej në oqean, deri sa edhe pikat e fundit dolën prej shtratit dhe u bashkuan me oqeanin.

                                                                        *           *           *

Shtrati qëndronte bosh. Aty, këtu shiheshin pellgje me ujë si shenja të egzistencës së tij. Kështu përfundojnë të gjithë lumenjtë, e nisin rrjedhën e tyre nga një burim dhe përfundojnë në oqean, vetëm gjatësia e tyre ndryshon, dikush më i gjatë, dikush më i shkurtër.