Letersi: Tregimi "Lumi"

Mikpritja shqiptare, midis atraksionit dhe sherbimit turistik!

Dritan ZAIMI, 

Kontakt: dzaimi@gmail.com

Nëse do të pyesinim një të huaj që viziton Shqipërinë se çfarë i ka lënë më shumë përshtypje  gjatë vizitës në vendin tonë, patjetër që pavarësisht  eksperiencave të tyre individuale, të gjithë do të vëjnë në pahë mikpritjen shqiptare, zakonin që befason dhe nuk të zhgënjen, ende!

Sot, e ndeshim shpesh terminologjinë, industria e turizmit dhe mikpritjes, duke nënkuptuar lidhjen e fortë dhe të pashmangëshme që egziston midis turizmit dhe shërbimit të kujdesit ndaj klientëve. Në ndërtimin e një produkti turistik, merr shumë rëndësi imazhi i vendit që shërben si destinacion turistik, zakonisht  investohet shumë kohë dhe mjete për krijimin dhe mirëmbajtjen e imazhit pozitiv, por nuk është dashur të bëhej asnjë investim konkret që të krijohet imazhi pozitiv për mikpritjen shqiptare, sepse ai ka buruar natyrshëm nga tradita e popullit në shekuj, është përforcuar në historitë dhe gojëdhënat, dhe nuk ka pranuar populli ynë asnjë shpërblim për të komprementuar këtë vlerë të vyer, e ka ofruar me dashuri dhe pa asnjë përftim, sa shekuj e shekuj më parë, kur edhe në perëndim nuk njihej fjala turizëm, Shqipëria priste dhe përcillte, konaku gjithmonë i hapur, askush nuk ka pas kërkuar ndonjëherë ndonjë shpërblim, askush nuk do të mund ta blinte dot mikpritjen shpiptare.  

Të analizosh mikpritjen shqiptare nën optikën e turizmit është pikësëpari mjaft komplekse dhe e vështirë, por mbi të gjitha është shumë e bukur dhe ngazëlluese. Do të na duhet të kalojmë nëpër paradokse, në rrugë ku traseja zhytet nën ujë dhe humbet dhe pastaj të dalësh sërish e madje të fluturosh me krahë që të tjerët nuk i kanë. Kështu, në njohuritë e mia, nuk njohë ndonjë vend tjetër në botë ku zakoni i mikpritjes të jetë në përmasat e një institucioni siç është në Shqipëri. Por, pavarësisht se të tjera vende në botë nuk mund të shquhen për mikpritjen dhe bujarinë, janë të shumta ato vende që kanë industri mikpritje shumë të zhvilluar dhe janë begatuar prej turizmit. Po kështu, ne shqiptarët shquhemi si rrallë popuj të tjerë në botë, për pasionin dhe zotërimin e gjuhëve të huaja, një aftësi e domosdoshme në turizëm, por kur është fjala për ti ofruar këto njohuri aty ku ato prodhojnë vlerë, pra në kontaktin me klientin turist, ne jemi shumë larg cilësisë dhe standartit për të konkuruar denjësisht. Me të vërtetë, sa shumë paradokse, në shekuj jemi bujar dhe mikpritësa, por nuk kemi edhe sot një industri mikpritje të zhvilluar. Mburremi me gjuhët e huaja, por i kemi për përdorim personal, jo për ti shërbyer sa më mirë turistit me një informacion turistik, përkthim, transportim, apo shoqërim për tek mali, kalaja apo ujvara e zonës tonë, të cilat do të na mundësonin të ardhura shtesë për të cilat kemi shumë nevojë. Gjithë këto që përmenda janë shërbime që shiten dhe blihen fare lehtë në tregun e industrisë turistike dhe si rrjedhojë dhe të konvertueshme në vlerë. Padyshim që industria e turizmit në perëndim i referohet kësaj mikpritje, në dimensionin dhe cilësinë e shërbimit turistik, e cila ne shqiptarëve përgjithësisht na mungon, por mund ta arrijmë këtë avantazh të konkurentëve tanë nëpërmjet edukimit, trajnimit, shkëmbimit të eksperiencave.

Por ajo, mikpritja jonë tradicionale, ajo e etërve tanë, ajo e varfëra por që nuk mund të matet as me flori, ajo nuk mund blihet në asnjë treg, ajo nuk ka asnjë lidhje me dimensionet e vogla të një shërbimi të thjeshtë turistik, si rrjedhojë atë asnjë nga konkurentët tanë nuk e posedon, ajo mikpritje është vetëm e shqiptarëve dhe çdo kush që dëshiron ta përjetojë nuk do të mund ta gjejë askund në botë, përveçse në Shqipëri. Mikpritja tradicionale shqiptare është një pasuri dhe trashëgimi e madhe shekullore, një atraksion turistik me vete, e palëvizshme ashtu si malet, liqenet apo kalatë tona, ajo nuk mund të kopjohet, atë ose e ke ose nuk e ke, dhe ne fatmirësisht e kemi por fatkeqësisht po e humbasim dita-ditës. Çfarë humbje nëse për brezat që vijnë do të mbetet vetëm legjendë. Të pasura do të jenë ato treva që do të dijnë ta ruajnë dhe zhvillojnë të rrallën, të vetmen në botë, mikpritjen shqiptare.